So màu răng là việc làm hàng ngày của hầu hết các bác sĩ nha khoa chúng ta. Đánh giá màu răng và trao đổi thông tin về màu răng là một giai đoạn quan trọng giúp các phục hồi có được sự tự nhiên và hài hòa như răng thật. Công cụ phổ biến nhất để làm điều này chính là các bảng so màu thủ công. Ngày nay, nha sĩ sử dụng chúng không chỉ để so màu răng mà còn để so màu cùi răng, so màu nướu và thậm chí là cả màu da nữa.

• VITA 3D Master

Năm 1998, VITA đưa ra bảng so màu VITA 3D Master, được sắp xếp hệ thống hơn và có thiết kế khắc phục được một số thiếu sót của các bảng so màu trước đó.

VITA 3D Master (và các biến thể của nó như Vitapan 3D Master Bleach Guide, Linear Guide) là bảng so màu duy nhất dựa trên độ sáng tối (value-based). Nếu tính cả các màu răng tẩy trắng thì nó có tổng cộng 29 màu, với 6 nhóm theo độ sáng tối: 0, 1, 2, 3, 4 và 5 (trong đó nhóm 0 là sáng nhất, độ sáng cao nhất và nhóm 5 là tối nhất, độ sáng thấp nhất). Mỗi nhóm này cách nhau đúng 5DE trong không gian màu (DE là đơn vị đo khoảng cách trong không gian màu, mắt người phân biệt được khoảng cách từ 2DE trở lên). Trong mỗi nhóm độ sáng lại có 3 biến thể tông màu: M = tông màu tiêu chuẩn, L = ánh vàng, R = ánh đỏ. Mỗi nhóm tông màu lại được chia tiếp thành 2 hoặc 3 biến thể về độ bão hòa (chẳng hạn như 1M1, 1M2, 1M3).

Bước 0: Đánh giá lại điều kiện ánh sáng trên lâm sàng cũng như xung quanh hoặc sử dụng đèn so màu chuyên dụng để tạo được môi trường sáng lý tưởng nhất.

Đèn Brite Lite 2. Có thể tùy chỉnh 3 mức ánh sáng khác nhau để tránh hiện tượng metamerism.

Bước 1: Chọn độ sáng. Nên bỏ bớt các nhóm tông màu R và L, chỉ để lại nhóm màu M. Để thuận tiện hơn có thể đặt mua một bộ Valueguide 3D Master (VITA) chỉ gồm 6 cây so màu của tông màu M.

Bắt đầu từ tối nhất cho đến sáng nhất, hơi nheo mắt và lướt các cây so màu ngang qua răng và sử dụng biện pháp loại trừ. Sẽ rất dễ để loại bớt một số nhóm quá sáng hoặc quá tối. Tháo các cây so màu này ra khỏi bảng. Tập trung vào các cây so màu còn lại và chọn ra nhóm có độ sáng tương đồng nhất. Vì là yếu tố quan trọng nhất, tốt hơn hết là hãy kết hợp thêm ảnh đen trắng và ảnh màu. Chụp ảnh răng kèm với 2 cây so màu, một cây so màu có độ sáng gần với răng nhất và một cây là cây so màu có độ sáng gần giống thứ hai.

Bước 2: Xác định độ bão hòa. Rút nhóm màu M đã được chọn ở bước trước ra khỏi bảng và xòe rộng. Đưa lần lượt các cây so màu vào vị trí ngang hàng, bên cạnh răng cần so để quan sát. Chọn cây so màu có độ bão hòa giống nhất trong 3 cây. Nếu màu này đã rất giống về độ sáng và độ bão hòa, có thể ta sẽ không cần phải xem xét sự khác biệt tông màu nữa.

Bước 3: Khẳng định hoặc trau chuốt lại tông màu. Tông màu M là màu cam, ngay chính giữa khoảng màu từ vàng đến đỏ. Các nghiên cứu đã cho thấy tông màu này gần giống với hơn 50% dân số. Tuy nhiên, nếu cảm thấy tông màu thật sự của răng cần so hơi thiên về khoảng vàng hoặc đỏ, ta nên xem xét thêm tông màu L (vàng) và R (đỏ). Các tông màu này chỉ có 2 biến thể về độ bão hòa, một sáng và một tối. Khi không phân vân gì về tông màu, cũng nên kiểm tra để khẳng định lại là hai tông màu này không giống bằng tông màu M.

Và cuối cùng, luôn đánh giá sau cùng bằng cách chụp một ảnh đen trắng và một ảnh màu.